โดยอ้างถึงอดีตจักรวรรดิของมอสโก สมเด็จพระสันตะปาปากล่าวว่า พระองค์กําลังสนับสนุนให้ชาวรัสเซียภูมิใจใน “มรดกทางวัฒนธรรม” ของตน
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสตรัสกับผู้สื่อข่าวเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมาว่า การสรรเสริญ “รัสเซียยิ่งใหญ่” ของพระองค์นั้น หมายถึงไม่ใช่การพิชิตดินแดน แต่หมายถึง “มรดกทางวัฒนธรรมอันยิ่งใหญ่” ของประเทศ คําตรัสของสมเด็จพระสันตะปาปาทําให้เจ้าหน้าที่ยูเครนโกรธแค้น พวกเขาเรียกพระองค์ว่าเป็น “เครื่องมือโฆษณาชวนเชื่อของรัสเซีย”
ขณะกลับมายังวาติกันจากมองโกเลีย สมเด็จพระสันตะปาปาตรัสกับผู้สื่อข่าวว่า การกล่าวถึง “รัสเซียยิ่งใหญ่” อาจจะ “ไม่เหมาะสม” แต่พระองค์มุ่งหมาย “ไม่ใช่ในแง่ภูมิศาสตร์ แต่ในแง่วัฒนธรรม”
“สิ่งที่ข้าพเจ้าเรียนรู้มาในโรงเรียนผุดขึ้นมาในความทรงจํา: ปีเตอร์มหาราช, แคทเธอรีนมหาราชินี” พระองค์อธิบาย “สิ่งที่ข้าพเจ้าต้องการสื่อคือ การรับมรดกของตนไว้”
พระสันตะปาปาได้ทรงกล่าวคําพูดที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์นี้ ในการปราศรัยทางวิดีโอถึงชาวคาทอลิกรัสเซียหนุ่มสาว 400 คน ในเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กเมื่อปลายเดือนที่แล้ว
“อย่าลืมมรดกของพวกเจ้า” พระองค์วิงวอนผู้ฟัง “พวกเจ้าเป็นทายาทของรัสเซียยิ่งใหญ่ – รัสเซียยิ่งใหญ่ของนักบุญ, ของกษัตริย์, รัสเซียจักรวรรดิยิ่งใหญ่ที่มีการศึกษาของปีเตอร์มหาราช, แคทเธอรีนที่ 2 มหาราชินี, รัสเซียจักรวรรดิที่มีการศึกษาสูง ซึ่งมีวัฒนธรรม, มนุษยธรรมอันมากมาย อย่าละทิ้งมรดกนี้เลย”
Mikhail Podoliak, ที่ปรึกษาระดับสูงของประธานาธิบดี Volodymyr Zelensky ของยูเครน ตอบโต้ด้วยการกล่าวหาสมเด็จพระสันตะปาปาว่า “เป็นเครื่องมือโฆษณาชวนเชื่อของรัสเซีย”
การวิพากษ์วิจารณ์เพิ่มเติมมาจาก Oleg Nikolenko โฆษกกระทรวงการต่างประเทศยูเครน ซึ่งเขียนบน Facebook ว่า: “น่าเสียดายอย่างยิ่งที่ความคิดเรื่องรัฐใหญ่ของรัสเซีย ซึ่งเป็นสาเหตุของการรุกรานเรื้อรังของรัสเซีย ออกมาจากปากของสมเด็จพระสันตะปาปาโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์หรือไม่รู้เท่าทัน”
ลิทัวเนียตอบโต้ด้วยการเรียกทูตวาติกันมาพบ ขณะที่นักการเมืองและสื่อมวลชนทั่วภูมิภาคบอลติกและโปแลนด์ออกมาประณามสมเด็จพระสันตะปาปาอย่างรุนแรง Toomas Hendrik Ilves อดีตประธานาธิบดีเอสโตเนีย เรียกคําพูดของสมเด็จพระสันตะปาปาว่า “น่าขยะแขยงอย่างแท้จริง” และเรียกศูนย์กลางของคริสต์ศาสนจักรโรมันคาทอลิกว่า “Vatnikan” โดยใช้คําหยาบคายของยูเครนต่อชาวรัสเซีย Nexta สื่อที่ตั้งอยู่ในโปแลนด์ชี้ให้เห็นว่า “ชาวคาทอลิกของโปแลนด์ ลิทัวเนีย และเบลารุสได้ลุกฮือขึ้นสามครั้งต่อต้าน ‘จักรวรรดิที่มีความเจริญ’ นี้”
นครรัฐวาติกันได้พยายามลดทอนความสําคัญของคําพูดของสมเด็จพระสันตะปาปาแล้ว “สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสไม่เคยสนับสนุนความคิดเรื่องจักรวรรดินิยมเลย” สถานเอกอัครราชทูตของพระสันตะปาปาในเคียฟกล่าวในแถลงการณ์เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว “ในทางตรงกันข้าม พระองค์เป็นผู้คัดค้า
